Το Μουσείο Σπετσών στεγάζεται στο Αρχοντικό του Χατζηγιάννη Μέξη, που ήταν ένας από τους πρώτους άρχοντες των Σπετσών στα χρόνια του Αγώνα για την Εθνική μας Ανεξαρτησία και έγινε δωρεά το 1938 στο Κράτος από τις κληρονόμους Καλομοίρα Μέξη και Νικέτα Θερμισιώτη-Κατσίνα. Το Μουσείο των Σπετσών, άρχισε να λειτουργεί ως Αρχαιολογική Ιστορική και Λαογραφική Συλλογή του νησιού το 1939.
Το επιβλητικό αυτό κτήριο με τις υψηλές καμάρες, χτίστηκε ανάμεσα στο 1795 και το 1798 σε σχήμα Π, έχει ανακηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1924 και φιλοξενεί αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν περισσότερα από 4000 χρόνια πολιτιστικής ιστορίας του νησιού που καλύπτουν όλες τις μορφές εκδήλωσης της τέχνης.
Το Μουσείο των Σπετσών αποτελείται από το ισόγειο και δύο ορόφους.
Στο ισόγειο που βρίσκονταν τα ιδιαίτερα διαμερίσματα του Χατζηγιάννη Μέξη, (το γραφείο του, η τραπεζαρία και το δωμάτιο με το χρηματοκιβώτιο) στεγάζονται σήμερα τα ευρήματα του προμυκηναϊκού ναυαγίου των Ιρίων, περί το 1200 Π.Χ.
Στον πρώτο όροφο υπάρχουν δύο ευρύχωρα δωμάτια που χρησίμευαν ως γυναικωνίτες και ξενώνες, ενώ στο δεύτερο όροφο υπήρχε ο τυπικός ενιαίος χώρος του σπετσιώτικου σπιτιού, ο “μεγάλος οντάς”, με εξαιρετικό ξυλόγλυπτο ταβάνι.
Σε αυτούς τους δύο ορόφους εκτίθενται τα εκθέματα του Μουσείου Σπετσών, που περιλαμβάνουν:
• Κεραμικά και αγγεία της Πρωτοελλαδικής και Κλασικής περιόδου.
• Επιτύμβιες στήλες, γλυπτά και νομίσματα της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου.
• Συλλογή μεταβυζαντινών και ρωσικών εικόνων και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα.
• Κεραμικά ανατολίτικης και ευρωπαϊκής τέχνης, από τα ταξίδια των Σπετσιωτών ναυτικών στα τέλη του 18ου αιώνα.
• Τοπικές ενδυμασίες Σπετσιωτών, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, δείγματα ξυλογλυπτικής (κασέλες, έπιπλα), και κεντήματα.
• Σημαντικά κειμήλια της Επανάστασης του 1821, μεταξύ των οποίων, τη σημαία της Επανάστασης, την οστεοθήκη της Μπουμπουλίνας, όπλα της ίδιας και άλλων αγωνιστών, ιστορικά έγγραφα, προσωπικά αντικείμενα, προσωπογραφίες των Σπετσιωτών ναυμάχων, υδατογραφίες και ελαιογραφίες πλοίων του Αγώνα και σπάνια ξύλινα ακρόπρωρα.
Σημαία των Σπετσών
Η επαναστατική σημαία των Σπετσών έχει χρώμα κυανό (μπλε) και είναι γεμάτη με σύμβολα και λέξεις που έχουν χρώμα κόκκινο. Τα σύμβολα είναι μία αναποδογυρισμένη ημισέληνος και πάνω της όρθιος ο σταυρός (ευνόητος συμβολισμός). Δεξιά του σταυρού υπάρχει όρθια άγκυρα με ένα φίδι τυλιγμένο πάνω της και δίπλα μία κουκουβάγια. Αριστερά έχει ένα όρθιο ακόντιο. Κυκλικά γύρω από τα σύμβολα αυτά είναι γραμμένες οι λέξεις: Ελευθερία ή θάνατος.
Η άγκυρα και η λόγχη είναι τα σύμβολα της ναυτικής πολεμικής δύναμης. Το φίδι, σύμβολο της μετά φρονήσεως επίθεσης και η κουκουβάγια, σύμβολο της σοφίας με την οποία έπρεπε να οργανωθεί ο αγώνας.
(Την περιγραφή αυτή κάνει ο Σπετσιώτης ιστορικός Αναστάσιος Ορλάνδος στα «Ναυτικά» του. Βλέπε «Οι Σπέτσες στον Αγώνα», Ανδρέας Κουμπής).
Τηλέφωνο επικοινωνίας : 22980 72994
Ιστοσελίδα : odysseus.culture.gr
Email : 1eba@culture.gr